Blijf op de hoogte

Psychologie

Als iedereen zwijgt kan trauma niet worden verwerkt

16 november 2021

Als er bij trauma geen ruimte is om te delen wat je hebt meegemaakt, en voor emoties als woede, eenzaamheid en verdriet, kan het niet verwerkt worden. Schrijver Nikki Dekker ziet hoe het verleden doorwerkt in het heden als ze twee vrienden opzoekt in Madrid.
Sociaal psycholoog Jonathan Haidt: hoe erger je de andere kant haat, hoe meer bizarre dingen je geneigd bent te geloven

12 november 2021

Waarom gelooft niet iedereen wat jij gelooft? Zijn de anderen dan echt zo dom, onwetend of slecht? Nee, stelt sociaal psycholoog Jonathan Haidt, het grote probleem is dat we onze eigen overtuigingen niet bevragen. We denken rationeel te zijn maar eigenlijk is het onze onderbuik die bepalend is voor hoe we denken en handelen. Het is tijd om stil te staan bij al die onderbuikgevoelens en het kuddedier in onszelf. Op het Brainwash Festival ging Floortje Smit met hem in gesprek, en hierna volgt een ingekorte weergave van dat interview.
Psychiater Anna Lembke: het onafgebroken najagen van plezier leidt tot pijn

11 november 2021

We leven in een tijd van overvloed, volgens Stanford-psychiater Anna Lembke (bekend van de documentaire The Social Dilemma). Van drugs tot gokken en van eten tot social media: overal om ons heen zijn prikkels die ons continu dopamineshots geven. Dat geeft misschien een lekker gevoel, het doet ons geen goed. 'De wereldwijde toename van depressie, angst en zelfdoding, komt doordat we de beloningspaden in ons brein bombarderen met feelgooddrugs en -gedrag.' Op het Brainwash Festival sprak Norman Vladimir met Anna Lembke over haar nieuwe boek Dopamine Nation, en hierna volgt een ingekorte weergave van dat interview.
Psychiater Glenn Helberg: de psychiatrie kijkt te beperkt

9 november 2021

We geloven te veel in één dominant verhaal, zegt psychiater Glenn Helberg. Niet alleen in de psychiatrie, maar in onze hele samenleving moeten we leren luisteren naar de ander. We spraken hem over individualisme en zijn worsteling met de DSM-methode waarin de problemen van patiënten in rap tempo gekwalificeerd moeten worden.
De dingen zijn zoveel simpeler als je onthoudt waar het werkelijk om gaat

19 oktober 2021

Dingen zijn zoveel simpeler als je onthoudt waar het werkelijk om gaat, ontdekte schrijver Nikki Dekker tijdens een lange afstand zwemtocht in de Middellandse Zee. Want eenmaal in het water, viel alle nervositeit van haar af.
Imke Gilsing dacht dat ze Tinkerbel was, en werd tegen haar zin gedwongen opgenomen

3 september 2021

Het zal je maar gebeuren: tegen je zin opgenomen worden in een psychiatrische instelling, omdat je een gevaar vormt voor jezelf of voor anderen. Het overkomt jaarlijks 30.000 mensen in Nederland, waardoor we in 2020 koploper waren in Europa. Het overkwam ook Imke Gilsing. Met haar en anderen die de dwangopname van dichtbij kennen, sprak Coen Verbraak in de radio-uitzending van De Publieke Tribune van HUMAN.
Hoe je met je eigen verhaal grip kunt krijgen op je leven

5 augustus 2021

Van burenruzies tot het Israëlisch-Palestijns conflict: met storytelling, het delen van je eigen verhaal, maar vooral ook met het luisteren naar dat van een ander, probeert schrijver en directeur van het Storytelling Centre Arjen Barel een betere wereld te scheppen. Onlangs verscheen zijn boek Sterker staan met je eigen verhaal, waarin hij laat zien hoe je met storytelling ook grip kunt krijgen op je eigen leven.
De burn-out: een logisch onderdeel van het carrièrepad?

9 juli 2021

Steeds meer ziet schrijver Anne van den Dool ze om zich heen: leeftijdsgenoten die vastlopen, die zich kapot gewerkt hebben en met een burn-out bij de dokter belanden. Misschien nog wel zorgwekkender is dat er gedaan wordt alsof die burn-out erbij hoort, een logisch onderdeel van het carrièrepad.
Psychiater Floortje Scheepers: we moeten aanvaarden dat het leven onzeker is

8 juli 2021

De coronacrisis laat zien wat onzekerheid met de maatschappij doet. Volgens psychiater Floortje Scheepers kunnen we daar als samenleving en individu slecht mee omgaan. 'Onze reflex en onze neiging is om onzekerheid te bedwingen door modellen, structuren of systemen te bedenken. Maar eigenlijk nemen we daar in de kern de echte onzekerheid niet mee weg en maken we onszelf misschien alleen maar nog onzekerder.'
De archetypische kracht van iets simpels als een lepel

12 mei 2021

Als psycholoog en theoloog Jackie June ter Heide het lepeltje dat ze van haar moeder cadeau kreeg kwijtraakt, leidt dat tot een hernieuwde kennismaking met de ideeën van psycholoog Carl Gustav Jung. Wat is het toch, dat dit lepeltje zo waardevol maakt, vraagt ze zich af.
Vroeg pieken. Over jong, jonger, jongst moeten zijn

1 april 2021

Een boek schrijven, een bedrijf starten, of bakken met geld verdiend hebben. Het lijkt wel alsof we steeds jonger, steeds succesvoller moeten zijn, stelt schrijver Anne van den Dool. Maar waarom zou je zo vroeg mogelijk binnen willen zijn, zonder ruimte om te verlangen?
Wie wakker ligt, blijft helemaal alleen achter in een onbevolkte wereld

15 februari 2021

Vannacht lag ik weer wakker. Het werd een uur, twee uur, drie uur 's nachts, maar de tijd veranderde niets aan de situatie: ik lag in bed, en ik kon niet slapen.
Hoe een mentale krachtsinspanning ons door de coronacrisis kan loodsen

12 januari 2021

We kunnen van dag tot dag volgen hoeveel coronabesmettingen er zijn, hoeveel mensen op de IC's liggen, hoeveel er overlijden en wat het reproductiegetal is. En sinds een week weten we ook hoeveel mensen er gevaccineerd zijn. Door deze focus op lichamelijke gezondheid zouden we bijna vergeten dat je door corona ook psychische klachten kunt krijgen.
Waarom dementie geen willoze slachtoffers maakt

26 september 2020

Dementie, het naderende levenseinde, en hoe je daar invulling aan zou willen geven. In de nieuwe vierdelige Human-serie Thuis Op Zuid wordt het onderwerp niet geschuwd. Hoewel het belangrijk is dat je nadenkt en praat over je eigen dood, benadrukt hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie Anne-Mei The dat nadenken over hoe goed te kunnen leven met dementie net zo belangrijk is.
Als weglopen voor de pijn geen optie meer is

27 mei 2020

Ik hoor mijn broer altijd praten over hoe zijn kickbokstrainer hem motiveert met de kreet 'pijn is fijn'. Als ze knietjes in de maag moeten incasseren roept hij liever 'bloed is goed'. Mijn relatie met pijn is in 2012 naar een hoger niveau getild. Eén Atlantische golf, één ontspannen duik in het water, en één Franse zandbank.
Wie zorgt er in crisistijd eigenlijk voor de zorgverlener?

25 mei 2020

Nu de grootste coronapiek achter ons lijkt te liggen en de druk op de intensive cares afneemt, is er ruimte voor reflectie. Wat betekent deze overweldigende uitputtingsslag voor zorgpersoneel? Tot hoe diep onder de huid reiken de rode striemen, die hen in het gezicht staan na het werken van een lange coronashift? Met andere woorden: wie zorgt er voor de zorgverlener? We leggen de vraag voor aan humanistisch geestelijk verzorger Ankie Spelbrink en intensivist Ralph So.
Onze obsessie met dunheid gaat niet over schoonheid, maar gehoorzaamheid

18 mei 2020

'Ik voel me dik,' zegt een vriendin. We zitten voor ons beeldscherm, kilometers van elkaar verwijderd, en proberen, ondanks de instabiele internetverbinding, oogcontact te maken. Ik zou haar willen knuffelen, maar dat gaat niet. Ik weet wat ze bedoelt. Ik heb het ook.
Waarom de coronacrisis ook juist een morele uitdaging is

30 maart 2020

De afgelopen weken is de coronacrisis in een stroomversnelling gekomen. Doden, ziekenhuisopnames, afstand houden, hamsteren, thuis werken en thuis leren zijn nu aan de orde van de dag. Het hoofd bieden aan de coronacrisis vraagt lichamelijk, sociaal en geestelijk veel van mensen. Ook moreel is het nogal een uitdaging. Waarom? Dat zit zo.
Hoogsensitiviteit: daar mag best meer aandacht voor zijn

13 december 2019

Het zal rond mijn 22ste geweest zijn, dat ik in aanraking kwam met het begrip hoogsensitiviteit. Ik las over het zenuwstelsel, dat gevoeliger is dan gemiddeld. Over de intensievere verwerking van prikkels. Ik had een lange weg afgelegd. Een ongemakkelijke weg van onbegrip en weerstand. Eén op de vijf Amerikanen is HSP, volgens grondlegger van het begrip en psycholoog Elaine Aron. Een highly sensitive person. Ook hier zijn er steeds meer mensen die zich als HSP herkennen. Toch is er nauwelijks aandacht voor.
Black Friday: vijf redenen waarom koopjes je dom maken

29 november 2019

Wat aanvankelijk een Amerikaanse traditie was, is inmiddels een wereldwijde uitverkoop geworden. Hoe komt het dat op Black Friday zelfs kritische klanten veranderen in knettergekke koopjesjagers?