In Brainwash Zomerradio van Human interviewt presentator Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. Hierboven terug te luisteren. Welke nummers zijn vormend geweest voor hun identiteit en denken? Deze lessen kunnen we leren van fotojournalist Kadir van Lohuizen.

1. Over dertig jaar is Miami Beach overstroomd

Miami Beach is voor veel mensen nog altijd een droombestemming. Het is een oud stukje Miami, met huizen uit de jaren 20, wat ongebruikelijk is voor de Verenigde Staten. Maar het is ook een vreemd strand, want het is eigenlijk helemaal geen strand. Elk jaar worden er miljoenen kubieke meters zand uit de Cariben gehaald om het strand mee op te spuiten. Het is een grote toeristenbestemming. Miami drijft – bijna letterlijk – op vastgoed. Er is nog steeds een building boom: elke keer als ik er kom staan er weer nieuwe wolkenkrabbers die voor veel geld verkocht worden. Daarbij wordt niet verteld dat Miami Beach waarschijnlijk volledig verdwenen is over dertig jaar.

Miami is een unieke plek, want het kan simpelweg niet beschermd worden. Het is gebouwd op kalksteen, en dat is poreus. Het is eigenlijk gebouwd op een rif. Daar kun je wel een dijk voorleggen, maar het water stroomt er gewoon onderdoor. Dus het is een count-down. Het voelt als dansen op de vulkaan. Appartementen worden nu nog voor grote bedragen verkocht, maar dat zal ophouden omdat verzekeringsmaatschappijen niet meer zullen willen verzekeren. Het was standaard dat in grote delen van Miami Beach de straten volstroomden. Er is een grote actie geweest, waarna er zeshonderd pompen zijn geïnstalleerd, waardoor het lijkt alsof het probleem opgelost is. Maar het opborrelende water dat je ziet in de straten is zeewater, dat via het riool omhoogkomt.

© Brainwash

Er wordt niet nagedacht over hoe er gebouwd moet worden: parkeergarages liggen onder de grond, winkels en noodaggregaten staan op zeeniveau, dus het laat zich raden wat er daar gaat gebeuren. Nu zien we de zee nog niet voor onze ogen stijgen, en halen we onze schouders op. Het gaat met een paar millimeter per jaar, maar dat telt wel op. De verwachting is dat dit over tien of twintig jaar in versnelling gaat komen. En het nieuws wordt almaar slechter, zoals het meest recente rapport van het internationale klimaatpanel IPCC. We kunnen nu onze kop in het zand steken. Dan is het echt een probleem voor de volgende generatie.

Maar ook voor Nederland geldt dat we nu moeten gaan handelen. Tegen het einde van de eeuw zullen we een zeespiegelstijging tussen 1 en 3 meter zien. Dat is al over tachtig jaar. Een stijging van 1 meter kunnen we nog wel aan, maar 3 meter is een groot probleem. De Deltawerken zijn berekend op 40 centimeter stijging, niet op meters. Wij voelen ons veilig achter de dijken en denken er niet goed meer over na. Er gaat veel geld naar de dijken en gemalen, maar we beseffen dat niet meer. Wij hebben commentaar op andere regio's in de wereld, zoals Bangladesh, en dan zeggen we: 'Dan moeten ze niet in een delta gaan wonen.' Maar we wonen zelf in een delta! En nog wel onder de zeespiegel.

2. We erkennen niet graag dat onze consumptie bijdraagt aan ellende elders ter wereld

Ik maakte een serie over de diamantindustrie in Afrika, in een tijd van vele conflicten waarvan wij zeiden: 'Laat ze hun eigen problemen oplossen, wat hebben wij ermee te maken?' Toen bleek dat onze vraag naar grondstoffen, met name diamanten, de motor achter de conflicten was, en deze ook in stand hielden. Wij dragen dus wel degelijk verantwoordelijkheid in deze conflicten, omdat wij de diamanten kopen. Toch kreeg ik dit in eerste instantie aan de straatstenen niet kwijt.

3. Fotografen en muzikanten worden zwaar onderbetaald

In de jaren dat ik werkzaam ben in de fotografie zijn de tarieven eigenlijk alleen maar omlaag gegaan. Laten we dat gewoon schandalig noemen. Er moet op z'n minst een inflatiecorrectie worden toegepast die elk jaar een kleine, procentuele verhoging geeft. Het omgekeerde is het geval. Ik zie vele makers om mij heen die ermee op moeten houden omdat ze het niet meer redden. Als je dan ook nog bedenkt dat dit werk veel meer tijd in beslag neemt dan de reguliere 40-urige werkweek, is dat echt ernstig.

Nu zien we de zee nog niet voor onze ogen stijgen, en halen we onze schouders op. Het gaat met een paar millimeter per jaar, maar dat tikt aan. En straks komt het in stroomversnelling.

En dat geldt niet alleen voor fotografen, ook bijvoorbeeld muzikanten zitten in hetzelfde schuitje. Het nummer Old Town Road van Lil Nas X is tekenend voor de veranderende en onzekere omstandigheden. Hoe kom je als muzikant aan de bak? Vroeger ging je langs platenmaatschappijen en als je mazzel had kreeg je een platencontract, kreeg je succes en kon je op toer. Zo werkt het niet meer.

Old Town Road is een uitzonderlijk succesverhaal van producer YoungKio, een 19-jarige jongen uit Purmerend die de beat bedacht heeft voor dit nummer. Hij woont nog thuis en zit bij zijn ouders op zolder beats te maken. Old Town Road is de langst genoteerde nummer 1 hit op Amerikaanse billboards. Rapper Lil Nas en de maker van de beat kenden elkaar niet, maar kwamen met elkaar in contact via het internet. Daar kocht Lil Nas een licentie voor de door YoungKio geproduceerde beat. Het is fantastisch dat moderne technologie dat mogelijk heeft gemaakt, maar die mazzel moet je dus wel hebben. Wie weet word je nooit zo succesvol en tot die tijd ben je aan de goden overgeleverd.