Sekswerker Yvette Luhrs: een wereld waarin we seksualiteit niet tot taboe maken

'Ik ben heel vroeg voorgelicht. We hadden een Zweeds boekje uit de jaren 70 in de familie, Flipje stelt vragen heet het. Al mijn nichtjes hebben het ook gelezen. Ik was vijf jaar oud toen ik het verschil tussen en condoom en een pessarium kon uitleggen. Seks was er gewoon bij ons thuis. Er werd wel eens lacherig over gedaan, maar het werd niet verstopt.' In de puberteit ontdekt Luhrs dat ze – misschien meer dan gemiddeld – geïnteresseerd is in seks. 'Ik ontdekte dat ik seks leuk vond, dat ik het graag deed en er nieuwsgierig naar was. Maar ik voelde dat dat niet helemaal de bedoeling was, omdat ik als meisje in de wereld stond.'

'Mijn ouders, zeker mijn moeder, hebben heel erg hun best gedaan om me daar een taal voor te geven, maar dat was niet een taal die bij me paste. Ik denk dat het heel goed is dat ik al vroeg wist hoe mijn lijf werkte en een basaal begrip had van wat seksualiteit is. Maar een sekspositief idee, het idee dat je lijf van jou is, hoe je het veilig kunt verkennen en er plezier van kunt hebben, dat heb ik nooit gehad. Dat heb ik gemist en ik denk dat we dat allemaal hebben gemist. We hebben zoveel betere sekseducatie nodig. En dan niet alleen over het fysieke aspect, maar over intimiteit, over grenzen mogen aangeven. Dat begint al op de kleuterschool, bij de vraag of je iemand wel geen handje moet geven, of je wel of niet verplicht bent om je tante te kussen.'

Dat zegt Luhrs in gesprek met Floortje Smit in Brainwash, de podcast van Human waarin denkers over hun leven en ideeën vertellen aan de hand van muziek (abonneer je via Apple, Spotify, of RSS-feed). In het geval van Luhrs is dat ook de seksueel getinte punk en metal die ze in haar puberteit luisterde en die haar een stem gaf om over seksualiteit te praten. Zoals het nummer Bartender van Hed Planet Earth (I just want your company. I want you to comfort me. Just come with me).

'Ik denk dat ik 16 jaar oud was toen het album uitkwam en dat was een heel nieuwe ervaring. Het werd gedraaid in de kroeg waar ik heenging. De teksten hebben me geholpen me naar buiten toe te identificeren. Alsof ik toestemming kreeg: ik mag een seksualiteit hebben en ik mag daar ook over praten. Tegelijk paste ook deze taal weer niet. Veel van de muziek die ik luisterde, werd gemaakt door mannen die niet per se positief zijn over vrouwen. Die vrouwelijke seksualiteit of promiscue gedrag afkeuren, of seks als machtsmiddel zien. Dat heeft altijd geschuurd. Want hoewel ik toen die woorden nog niet had, was ik niet monogaam, promiscue en viel ik niet of mannen of vrouwen. Nu ik ouder en kritischer ben, merk ik dat ik niet meer kan luisteren naar het grootste gedeelte van mijn platencollectie.'

Rode draad in het werk van Luhrs is dat ze zich niet wil laten identificeren als man of vrouw. 'Ik voel mijn gender niet. Ik weet hoe het is om als meisje in de wereld te staan, om als vrouw ervaren te worden, maar daar heb ik vooral last van. Het voel niet als iets intrinsieks, als iets dat van mijzelf is. Het voelt als iets dat me van buitenaf wordt aangedaan. Ik heb bijvoorbeeld geen vrouwelijke seksualiteit, want vrouwen zijn voorzichtiger, die doen niet wat ik doen. Ik snap heel goed dat anderen daar wel een sterk gevoel bij kunnen hebben, maar voor mij is dat niet zo. Toen ik queerness ontdekte, toen ik leerde dat niet iedereen in een hokje hoeft te passen, heeft me dat veel rust gegeven. Ik denk echt dat we een leuker leven hebben als we die binaire opposities als man en vrouw loslaten. Als we toegang krijgen tot onze eigen seksualiteit en 'ja' of 'nee' mogen zeggen tegen wat we begeren. Ik geloof dat we in een betere wereld leven als we onze seksualiteit niet tot taboe zouden vermaken.'

'Daar ben ik het hardnekkig mee oneens. Ik denk dat we seksualiteit op zo'n enge manier tot een product gemaakt hebben, dat het tegen ons werkt. Het gaat niet over voelen wat er in je lijf gebeurt, over mogen zijn wie je bent op seksueel gebied, en daar uiting aan geven. De meest gebruikte scheldwoorden zijn nog steeds hoer en homo. Dat is een beetje als zeggen dat je de honger opgelost hebt door in elk land een McDonalds neer te zetten.'

'Ik laat niet de normale lichamen zien. En met normaal bedoel ik dan slank, grote borsten, grote piemel, geen schaamhaar, vooral witte lichamen. Maar ik wil vooropstellen dat ik het niet zo interessant vind om het over mijn eigen werk te hebben. Er is al zoveel goede feministische, politieke of queer porno, dat ik niet de illusie heb ik dat ik heel vernieuwend ga zijn. Ik vind het vooral belangrijk om te laten zien dat er meer is dan de mainstream. Niet omdat de mainstream er niet mag zijn, maar daar hebben we al zoveel van. Toen ik voor het eerst naar het pornfilmfestival in Berlijn ging, zat ik huilend in de bioscoop. Omdat ik beelden zag waarvan ik niet wist dat ik daar begeerte naar voelde. Ik denk dat een seksfilm niet altijd over geilheid hoeft te gaan. Het kan ook heel mooi intimiteit verbeelden, kwetsbaarheid, verdriet of boosheid. Seks is zoveel.'