'Je kan je niet alles laten zeggen, je moet echt eens de consequenties trekken.' Want, zegt zij, pasgeleden nog komt haar vriend hartstikke bezopen om 4.30 uur thuis; dan moet 'ie op de bank, dat is de afspraak. Begint hij te zeuren dat hij z'n laptop nodig heeft. 'Waarom heb je op dit uur een laptop nodig?'
Ze dempt nu toch even haar stemvolume, ik vang 'rukken' op en een veelbetekenende blik, en begrijp dat deze generatie nooit haar eigen erotische fantasieën heeft hoeven fabriceren, maar die voorgeschoteld krijgt per video van Pornhub of Xtube. De jonge vrouw vindt eigenlijk van zichzelf dat ze begrip moet hebben, want eerlijk zullen we alles delen en sharen, maar ze voelt zich toch tekort gedaan nu haar vriend zichzelf bedoet met het beeld van een vreemde vrouw.
En natuurlijk heeft haar vriend recht op 'zijn eigen seksuele beleving' zoals dat heet, maar waarom moet dat recht zo opzichtig onder de neus van de vriendin worden gesmeerd? Ik hoor haar nog net tegen de homovriend zeggen: 'Trek je handen ervan af, heb ik ook gedaan'. Daar komen nog vaker laptops aan te pas.
Dezelfde dag lees ik een oproep in de Volkskrant, waarbij respondenten worden gezocht om zich uit te spreken over hun ervaringen met onlineseksgedrag. Want, 'internet is een steeds grotere rol gaan spelen in íéders seksuele privébestaan.' Dat moet uiteindelijk een inzichtelijk artikel opleveren, en ook een sociaalwetenschappelijk rapport, in samenwerking met kenniscentrum Rutgers en onderzoeksbureau Ipsos.
En ik denk met enige weemoed aan 1976 en aan de Franse filosoof Michel Foucault, die toen zijn beroemde eerste deel van de geschiedenis van de seksualiteit schreef: La volonté de savoir (De wil tot weten). Daarin schetst Foucault hoe in het Westen vanaf de 18e eeuw een scientia sexualis opkwam, een wetenschap van de seks. Het ging daarbij niet om leuke kunstjes en fijne trucs die het seksplezier moesten verhogen, maar om een heuse wetenschap, die de seksualiteit zou scheiden in verschillende gebieden (homo/hetero, man/vrouw, sado/maso), waarvoor telkens weer andere toezichthouders nodig waren.
Met zoveel woorden zegt Foucault: steeds meer weten over seks maakt de seks niet per se beter, maar zorgt wel voor meer controle, toezicht en disciplinering. Wanneer 'alles bespreekbaar moet zijn', neemt ook de dwang tot het doen van een bekentenis toe. Mijn eigen idee is: je kan iets ook doodpraten, alles zo vermalen met woorden, dat de lichamen dienst weigeren.
Ten tweede moet er altijd een geheim boven tafel komen. Maar waar komt het idee vandaan dat we volledig transparant jegens onze geliefde of partners willen zijn? Is het individueel geheimpje niet fundamenteel in een verhouding?
Ten slotte lijkt er een streven te bestaan naar seks als een volkomen machtsvrij domein. Dat is niet eenvoudig, want seks en macht zijn subtiel verstrengeld. De ene wil vaker, de ander is aantrekkelijker, of de ander denkt dat de ene aantrekkelijker is, en zo verder.
Je merkt die wil tot het machtsvrije denken ook bij de #MeToo beweging. Nu de Italiaanse actrice Asia Argentino, een van de aanstichters van #MeToo, zelf van seksuele intimidatie wordt beschuldigd, bestaat er hier en daar leedvermaak. Maar ik heb nooit verwacht dat iemand met meer macht, zoals Argentino, die niet zou misbruiken omdat ze een vrouw is.
Macht is niet Man, macht is een verhouding.