In haar betoog spreekt Tamar de Waal van vluchtelingen. Wat zou het effect zijn als zij een andere term gebruikte om naar deze groep te verwijzen? Als ze het zou hebben over gelukzoekers, of profiteurs, zoals in het publieke debat vaak gebeurt? In alle gevallen is sprake van framing.
Metaforen
Framing is het bieden van een denkraam dat impliciet een bepaald aspect of eigenschap van een groep benadrukt, door middel van woorden en beelden. Zoals George Bush's war on terror, waarmee hij de oorlog in Irak terugbracht tot een verhaal van helden versus terroristen. Frames spelen sterker in op emoties dan objectieve informatie, juist omdat ze aansluiten bij dergelijke metaforen.
Tsunami van gelukzoekers
In het geval van de vluchtelingen wordt gebruik gemaakt van verschillende frames, waaronder de veelgehoorde 'tsunami van gelukzoekers'. Anders dan je misschien zou denken, heeft de term gelukzoeker al eeuwenlang een neutrale betekenis. Het wordt gebruikt om iemand te duiden die het heft in eigen hand neemt en op zoek gaat naar betere levensomstandigheden.
Negatief beeld
In het Nederlandse politieke debat is de term al vaker gebruikt, bijvoorbeeld in 1985, toen er 3.000 Tamils vanuit Sri Lanka naar Nederland kwamen. Het beeld kantelde. In het huidige debat wordt een gelukzoeker geassocieerd met een negatief beeld, met dat van egoïstische, op geld beluste mensen die weloverwogen besluiten naar Europa te komen om te profiteren van onze welvaart.
Neutraal frame
Je denkt gelijk: 'Vluchtelingen, die wil ik helpen, maar gelukzoekers, nee!'. De term die we gebruiken om de groep te duiden, het frame, brengt sterke emoties met zich mee. Hang je, zoals Tamar de Waal, het gelijkwaardigheidsbeginsel aan, kies dan net zoals zij voor een neutraal frame. Spreek van vluchtelingen, of beter nog, van mensen.