Emancipatie is niet alleen goed voor vrouwen, maar juist ook voor mannen

'Mannen zitten vast in een mannelijkheidscodering, wat inhoudt dat mannen stoer moeten zijn, veel vrouwen moeten versieren, bier moeten drinken, vlees moeten eten, en ga zo maar door. Dat beeld wordt meegegeven door de maatschappij, maar ook door mannen onderling. Dat is niet gezond voor de man en voor mensen die met mannen te maken hebben.'

'Het werkt schadelijk gedrag in de hand. We beperken mannen in het uiten van hun emoties en zeggen dat ze niet mogen huilen. Wat doet dat met je als mens? Je kropt het op, je deelt je gevoelens niet. Dat kan depressies veroorzaken, en zelfmoordcijfers onder mannen zijn hoger dan onder vrouwen. Boosheid is de emotie van de man. Dat staat in verband met huiselijk en seksueel geweld. Ze zijn potentieel een gevaar voor zichzelf en anderen. Maar hoewel de meeste daders van seksueel geweld mannen zijn, zijn niet alle mannen daders. Als je daar zelf een positieve draai aan wil geven, moet je je afvragen: wat voor man ben ik en wat voor man wil ik zijn?'

'Eentje die zijn best doet voor emancipatie. Wij hadden afgelopen weekend een trainingsweekend voor vrijwilligers van Emancipator. Dat was intens, emotioneel en ook vertrouwd. Ik hoefde eerder nooit zo met mijn emoties bezig te zijn, maar ik merkte hoe fijn het was om over gevoelens te praten met andere mannen, en dat samen te delen. Er voor elkaar te kunnen zijn. De man die ik wil zijn gaat met mensen de diepte in, en praat over zijn emoties. Dus durf kwetsbaar te zijn en durf je bloot te geven.'

'Het is belangrijk dat mannen gaan inzien dat ze voor de emancipatie van vrouwen en lhbti'ers ook zelf moeten emanciperen. Zij hebben daarin zelf veel te winnen. Denk aan het losbreken van de gendernormen rondom mannelijkheid, en openstaan voor doorgaans vrouwelijke eigenschappen, zoals zorgzaamheid. Dat je je als man niet zo hoeft te gedragen als de maatschappij vindt dat je zou moeten doen.'

'Het zorgt voor veel lijden. Mannen zitten vaker in de verslavingszorg, zelfmoordcijfers zijn hoger en toch zijn er minder bewezen depressies onder mannen. Bij vrouwen wordt depressie vaker gediagnosticeerd, maar uiteindelijk plegen mannen meer zelfmoord. Dat laat zien dat mannen zorgmijdend zijn, want zorg vragen of ziek zijn, wordt gezien als zwakte. We leren mannen dat ze niet zwak mogen zijn. Als je in een macho-omgeving zit waarin je wordt uitgelachen omdat je verdrietig bent, hou je het voor jezelf. Je uit je gevoelens één keer maar nooit weer, als je 'watje', 'softie', of 'homo' wordt genoemd. Want dat wil je niet zijn.'

'Bijdragen aan emancipatie is dus net zo belangrijk voor mannen als voor vrouwen. Dat kan op alle lagen in de samenleving, zowel op professioneel als individueel niveau. Een CEO aan de top van een bedrijf kan zich afvragen hoe het zit met de loonkloof tussen mannen en vrouwen, en bedenken wat hij daaraan kan doen. Maar ook op het vlak van beleid, en wat media laten zien over wat mannelijkheid en vrouwelijkheid is, is veel te doen.'

'De verwachtingen over mannelijkheid zitten sterk verweven in onze cultuur. Kijk naar Disney-films, waarin de prinses moet worden gered. Die rolverdeling zegt niet alleen veel over de prinses, maar ook over de prins. Wat leer je de jongens daarmee? Je ziet het in ons taalgebruik: je moet je vermannen, je moet ballen hebben en je mannetje staan. Jongens vragen onderling ook veel van elkaar. Je ziet het haantjesgedrag al jong terug in de verwachting dat je op je vijftiende al moet hebben geneukt, want dat is wat ze met elkaar delen. En we hanteren een dubbele moraal: tegen meiden zeggen we dat ze voorzichtig moeten zijn op straat, maar jongens geven we een pak condooms mee.'

'Als we het over seksueel geweld hebben, kijken we vooral naar de slachtoffers. Er zijn weerbaarheidstrainingen en opvang voor vrouwen, maar dat gebeurt allemaal na het incident. Er wordt weinig gekeken naar wat ervoor plaatsvindt, waar het bij daders misgaat. Als er duizend vrouwen verkracht worden, dan zijn er ook duizend daders. Waar blijven die in dat verhaal? Je hoort nog te vaak: 'Waarom kleedt zij zich dan zo?' 'Waarom loopt ze dan te flirten?' Dat zijn excuses om dat grensoverschrijdende gedrag niet te hoeven veroordelen. Mannen zouden andere mannen daarop aan moeten spreken, want dat komt krachtiger over dan wanneer vrouwen dat doen. Dat heeft met herkenning en de machtsbalans te maken.'

'De onderliggende vraag daar is: waar komt de behoefte aan macht vandaan? Dat is gelinkt aan mannelijkheidscodering, het idee dat mannen stoer moeten zijn, macht moeten hebben, moeten jagen en sterk moeten zijn. Dat is hoe wij leren dat je man moet zijn. Maar als je dat doorbreekt, dan kunnen mannen uit dat hokje. Eén van de eerste eigenschappen die vaak wordt genoemd om vrouwen te omschrijven, is het moederschap. Voor mannen wordt vaderschap niet genoemd. Dat heeft deels met beleid te maken, waarbij vaderschapsverlof tot voor kort slechts twee dagen was. En ook al is het inmiddels vijf weken, het verschilt nog steeds enorm met het zwangerschapsverlof.'

'Het beeld dat heerst is dat zorgtaken voornamelijk aan de vrouw toekomen. Als meer doordringt wat mannen te winnen hebben, hoop ik dat ze een stapje opzij zullen doen. Hoe fijn is het om als man een warmere band met je kinderen te hebben, omdat je er vaker kunt zijn? Dat de kinderen bij je willen uithuilen en later alles met je blijven delen, omdat je de veilige omgeving hebt gecreëerd waarin dat kan? Dat is voor de man en zijn kinderen ook een beter leven.'

'Vanuit Emancipator hebben we het over hoe mannen kunnen bijdragen aan de veiligheid en de emancipatie van de vrouw. Er is wel een Internationale Mannendag, die ontstaan is vanuit een type mannen die vinden dat mannen het slechter krijgen en weerstand moeten bieden. Die vinden dat de emancipatie van de vrouw tot een halt moeten worden geroepen, en ze vrouwen weer bij 'the pussy' moeten 'grabben'. Types zijn er helaas ook. Maar wij proberen juist te bekijken hoe we kunnen bijdragen aan emancipatie. Internationale Vrouwendag is een initiatief vanuit vrouwen en de vrouwenbeweging, en ik denk dat veel mannen nog altijd denken dat het een vrouwenzaak is, zonder dat ze zichzelf in de ogen kijken en zich afvragen hoe zij daaraan bijdragen. Er is nog een wereld te winnen.'

'Jezelf. Van daaruit kan je het gesprek aangaan met de mensen om je heen, en zitten met je ongemak. Als man zijnde is het niet gemakkelijk om stil te staan bij de invloed die je hebt gehad. Ik heb mijn vrienden misschien eerder nooit aangesproken op grensoverschrijdend gedrag, of zelf een ongewenste dickpic verstuurd. Waar komt dat vandaan, en wat voor man wil ik zijn? En hoe ga ik nu verder met die kennis?'