Het zijn verwarrende tijden in de samenleving. Na een weekend vol lokale veldslagen tussen vreedzame demonstranten enerzijds en agressieve raddraaiers anderzijds heeft politiek Nederland besloten dat ze toch maar eens moeten reageren op de steeds verder uit de hand lopende demonisering van de tegenstanders van Zwarte Piet. Mark Rutte gooide er een ouderwetse 'on both sides' tegenaan: 'Ik heb helemaal niets met Zwarte Piet-extremisten, ik ben noch voor noch tegen.'

Ik zie niet goed in hoe dat werkt, als je namelijk vindt dat er niets moet gebeuren met het uiterlijk van Zwarte Piet, dan ben je automatisch voor. Bovendien: als demonstranten die gebruik maken van hun democratische grondrecht en zich netjes aan de regels houden agressief worden belaagd door hysterische racisten, waarom voel je dan tóch de noodzaak om je nog even van beide partijen in de discussie te distantiëren?

Klaas Dijkhoff ging, zoals gewoonlijk, nog een stapje verder, en stelde voor om demonstraties tijdens Sinterklaasintochten voortaan te verbieden. Als het recht op vreedzame demonstratie in het geding komt door agressieve tegendemonstranten, dan verbieden we toch gewoon die vreedzame demonstraties? Probleem opgelost, en Dijkhoff hoeft niet meer noodgedwongen het hele weekend binnen te blijven met zijn kind. Doorzichtig stukje drama trouwens, die opmerking dat hij niet naar de intocht wilde gaan kijken. In Breda, waar Dijkhoff woont, waren geen aangekondigde demonstraties en is de intocht rustig verlopen. Inmiddels beginnen ook VVD'ers zich te ergeren aan de Trump van het Binnenhof, getuige de heldendaad van de burgemeester van Assen.

Tekst loopt door onder de afbeelding.

© Brainwash

Ongeregeldheden bij de intocht in Eidhoven (foto: ANP/Rob Engelaar).

Hoe Trumpiaanser de VVD-uitspraken worden, hoe liever ik me onder wil dompelen in een wereld waarin de VVD zo ver weg mogelijk lijkt, in plaats van de eindeloos grootste partij van ons land, die de lakens uitdeelt in de regering. Gelukkig kan dat in Nijmegen, waar een fenomenaal middeleeuws kunstwerk wordt tentoongesteld in Museum het Valkhof. Ja, het is echt waar, je dacht dat je een stuk over politiek zat te lezen, maar het is stiekem een stuk over middeleeuwse kunst.

Ik zal hier niet met droge ogen gaan beweren dat het op feministisch vlak allemaal uitstekend geregeld was in middeleeuws Europa, want dat is natuurlijk niet zo. Maar zo heel af en toe gebeurde het, met name in de late middeleeuwen, dat een vrouw aan het roer kwam te staan van een koninkrijk. Het gebeurde Maria van Bourgondië, die als enige kind van hertog Karel de Stoute de heerschappij kreeg over zijn gigantische grondgebied, en het gebeurde Maria van Gelre, wier man hertog Reinoud IV van Gelre zo vaak weg was en zoveel vertrouwen had in de bestuurlijke vermogens van zijn vrouw dat ze de facto de baas was over het graafschap, waar indertijd onder andere Nijmegen toe behoorde.

Maar er is nog een andere overeenkomst tussen die twee Maria's: ze hebben allebei een prachtig gebedenboek laten maken. Dat van Maria van Bourgondië is enorm beroemd en ligt achter slot en grendel in Wenen. Dat van Maria van Gelre, je voelt het vast al aankomen, is helemaal niet zo beroemd en is tot en met 6 januari te bezichtigen in het Valkhof in Nijmegen. In een grote, amandelvormige vitrine liggen twintig bladen uit dit getijdenboek te kijk, met vergrootglazen erbij. Die ga je nodig hebben, want een van de dingen die zo'n gebedenboek zo bijzonder maakt, is het enorme vakmanschap. De bladen zijn net iets groter dan een ansichtkaart, en iemand heeft er 650 jaar geleden piepkleine, supergedetailleerde voorstellingen op geschilderd. In het eerste deel van de tentoonstelling werden er trouwens twintig andere pagina's getoond, maar die heb je al gemist. Net goed, had je de actualiteit op het gebied van Middeleeuwse kunst maar beter in de gaten moeten houden.

In de tentoonstelling zijn trouwens nog veel meer prachtige kunst- en gebruiksvoorwerpen te zien, die je meevoeren naar een betere tijd, waarin een onvervalste powervrouw aan het roer stond. Toen in 1418 de steden en ridders die onder haar heerschappij stonden begonnen te morren over de onzekere toekomst van het hertogdom werd er een verbond gesloten. Daarin stond niet dat misdaden in armere steden zwaarder bestraft moeten worden dan dezelfde misdaden in rijke steden, want zelfs in de middeleeuwen was dat een bezopen idee. Natuurlijk hadden de steden ook geen grondwettelijk recht om te demonstreren, het waren tenslotte de middeleeuwen, maar als het aan de VVD ligt is dat ook in 2018 niet voor iedereen weggelegd.