Past bij een project van vrede ook oorlog? Nu Europa wakker wordt in de wereld van Trump ligt die vraag plots op tafel in de hoofdsteden. Kunnen we nog wel vertrouwen op de Pax Americana, die onze veiligheid garandeert via de NAVO? Of moet de Europese Unie een eigen buitenlandbeleid stutten met een gezamenlijk defensie-apparaat?
In de Hobbesiaanse wereld is de meest basale functie van een staat ordening aanbrengen: burgers beschermen en het eigen territorium verdedigen. Maar hoe doe je dat het beste? Door samenwerking van Europese staten? In de huidige voorstellen gaat het nog om redelijk onschuldige zaken. Bijvoorbeeld samen marineschepen aanschaffen met België, of Nederlanders die in Duitse tanks rijden.
Maar wat gebeurt er als Nederland, of een wereldmacht als Frankrijk, niet meer zelfstandig haar leger kan inzetten zonder toestemming van een andere Europese regering? Of als een veto verloren raakt waardoor een meerderheid van landen kan besluiten dat wíj onze manschappen moeten inzetten tegen onze zin? Als er dodelijke slachtoffers vallen - vinden wij het dan acceptabel dat het besluit niet langs soevereine én democratische besluitvorming tot stand is gekomen? Heffen we onszelf dan niet de facto op?
En hebben we eigenlijk wel de EU hiervoor nodig? Denk aan Frankrijk en Groot-Britannië, de enige Europese landen met een serieuze krijgsmacht én dreigingsmacht. In 2010 sloten zij The Lancaster House Treaties. Er staan nu bijvoorbeeld Engelse commandanten voor Franse bataljons en omgekeerd. En ondanks de voorgenomen Brexit gaan ze er stug mee door. Met of zonder EU. Een EU die juist gekenmerkt wordt door zachte waarden - en niet door harde bijtende tanden. Verliezen we niet wat als de EU een Tikkeltje wordt - zacht van binnen maar hard van buiten?
Aan onze politici de keuze wie ze willen zijn. Een simpele soldaat die eerst handelt en daarna begint met denken. Of toch een slimme strateeg zijn die eerst goed nadenkt en daarna handelt.
The Lancaster House Treaties zijn twee verdragen die Cameron en Sarkozy in 2010 tekenden, waarin Groot-Britannië en Frankrijk overeen kwamen hun krachten te bundelen voor o.a. defensie, veiligheid en de ontwikkeling van nucleaire technologie.