De setting is de onze in deze tijd: je leefomgeving beperkt tot je huis. Bij Sean Carson (Shia LaBeouf) en Martha Weiss (Vanessa Kirby) staat de boel op stelten, want zij is hoogzwanger en het kindje staat te trappelen om te worden geboren. De vader en moeder in spe zijn blij en opgewonden en gespannen, natuurlijk. Hij doet z'n best om het haar zo gemakkelijk mogelijk te maken. Maar vergis je niet: deze vrouw is en blijft aangewezen op niemand anders dan zichzelf — ze omarmt haar eenzaamheid.
Voor eenzaamheid zijn we als de dood, terwijl een leven in je eentje heel bevorderlijk kan zijn voor het ontwikkelen van een sterk karakter, zoals blijkt in de Netflix-film waar iedereen het over heeft: Pieces of a Woman.
De film heeft mij om verscheidene redenen diep geraakt. Maar vooral werd ik getroffen door de verschrikkelijke eenzaamheid waarin Martha terechtkomt rondom haar bevalling.
De film heeft mij om verscheidene redenen diep geraakt (hij is schitterend gemaakt en de twee vrouwen in de hoofdrollen — behalve Kirby ook haar moeder, gespeeld door de veteraan Ellen Burstyn — worden getipt voor de Oscars later dit jaar). Maar vooral werd ik getroffen door de verschrikkelijke eenzaamheid waarin Martha terechtkomt voor en tijdens haar bevalling die in tragedie eindigt, maar vooral daarna, als ze kampt met een zware depressie.
We zijn bang voor het alleen zijn. Tijdens de lockdown, maar vooral toen de avondklok werd ingesteld, hoorde ik van velen in mijn omgeving hoe zwaar dit gaat worden. Vooral jongeren, die het al moeilijk hebben, zullen nog meer kampen met het schrikbeeld van een sociaal leven dat tot stilstand komt. Om deze crisis van eenzaamheid op te vangen, worden we gevraagd meer dan gewoonlijk in onze omgeving op de uitkijk te zijn voor mensen die dreigen in de problemen te raken vanwege het isolement dat de lockdown met zich meebrengt.
Dat is terecht. Zorgen voor elkaar is niet alleen een burgerplicht, maar ook een teken van menselijkheid. Maar in Pieces of a Woman kan Martha na de bevalling geen hulp verdragen, zeker niet van haar man die zich geen raad weet met haar verdriet (wat de tragedie precies inhoudt, laat ik in het midden). Martha is getraumatiseerd, en je zou verwachten dat ze alle bijstand verwelkomt, dat ze niet alleen Seans aanwezigheid, maar ook die van haar moeder en zus, zou omarmen. Maar niets is minder waar.
Er zijn prachtige scènes van Martha die in haar eentje boodschappen doet. Ze komt een bekende tegen die met veel empathie naar haar kijkt, die gewoon even en praatje wil maken. Martha glimlacht vriendelijk. Maar ze wil niets liever dan alleen zijn.
Ze draagt veel rood, en in de supermarkt blijft ze in de groenten- en fruitafdeling staan bij de appels. Ze pakt een rode op en ruikt eraan. We weten niet precies waarom: zij noch de regisseur wil ons aanvankelijk hier iets over vertellen. Ook gebruikt Martha de pitjes van een appel om later te ontkiemen, eveneens zonder een ogenschijnlijke reden.
Het prachtige is dat ze geen reden ziet om iets hierover te vertellen, ook niet aan de therapeut met wie zij en Sean gaan praten in een poging iets te doen aan hun verdriet over de bevalling die zo vreselijk misging. Tijdens het gesprek blijkt Sean het tegenovergestelde van Martha: hij snakt naar contact. Martha zoekt bijna dwangmatig het antwoord op haar problemen in zichzelf. En ze vindt ze in haar eenzaamheid.
Naarmate de film vordert, blijkt dat Martha veel beter dan Sean het trauma te boven komt. Ze ontdekt een kracht in haarzelf die haar de mogelijkheid biedt zich af te zetten tegen haar controlerende moeder. Deze nieuwe onafhankelijkheid stelt wel haar relatie met Sean op de proef.
[banner id="12"]
Eenzaamheid kan een mens kapot maken, maar Pieces of a Woman schetst het beeld van een vrouw die juist door haar isolatie ontdekt wie ze werkelijk is. Ik weet niet of de film hiermee een te rooskleurig beeld schetst. Immers, weinig is zo vernietigend als een eenzaam bestaan, wetende dat er niemand is die zich om je bekommert. Pieces of a Woman daagt ons uit verder te denken: wat nu als al die bekommerende mensen averechts werken, als ze invulling geven aan het Engelse spreekwoord to kill with kindness?
Het antwoord ligt nog een stapje verder. Pas als je sterk genoeg bent, kun je mensen toelaten om de eenzaamheid te verdrijven. Dit idee verklaart de film eigenlijk nog beter. Aan het begin is Martha kwetsbaar, omdat ze te afhankelijk is van andere mensen. Na de bevalling en tijdens haar strijd tegen het trauma eist ze de eenzaamheid op. Zo groeit ze als mens — zie: het ontkiemen van de pitjes — en misschien is ze dán pas klaar voor de wereld om haar heen.
Nu te zien op Netflix.