Goedbeschouwd is het onzin dat wij mensen zo lang zijn als we zijn, en dat we almaar groeien. Zou de mensheid niet veel beter af zijn als we niet langer dan 50 centimeter zouden worden? We hebben dan minder eten nodig, genoeg aan minder energie en minder ruimte, en we vervuilen minder. Het zou een hoop problemen oplossen.

Dit gedachte-experiment, The Incredible Shrinking Man (2008-2017), van designer Arne Hendriks is een van de vele spannende designs die nu te zien zijn in de tentoonstelling Change the System in Museum Boijmans Van Beuningen.

Waar veel mensen bij design nog denken aan stoelen en vazen, richten designers zich steeds minder vaak op het verfraaien van het leven. Niet langer gaat het om het inrichten van je zithoek, maar om het inrichten van het leven zelf. Niet langer gaat het om dingen, maar om doelen. Er is een nieuwe generatie designers die je zonder overdrijven denkers kunt noemen, met nieuwe ideeën en toepassingen die bij die ideeën horen.

Of zoals conservator Annemartine van Kesteren schrijft in het openingsessay van de publicatie bij de tentoonstelling: 'Het is de ontwerper die de brug kan slaan tussen de abstractie van het artistieke of wetenschappelijk onderzoek en de praktische vereisten van het dagelijks leven.'

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

© Brainwash

The Incredible Shrinking man, 2008-heden (Foto: Arne Hendriks).

Designer/denker Arne Hendriks stelt vragen bij groei als ultiem doel. Vragen bij ons heilige geloof in dat groter beter is. Zoals: zouden we met zoveel passie kunnen willen krimpen als we nu willen groeien? Een interessante vraag, want zoals Lynn Berger op De Correspondent schrijft: 'De achterliggende gedachte is dat je, om verandering te bewerkstelligen, je eerst moet kunnen voorstellen dat dingen überhaupt kunnen veranderen.'

Maar we moeten volgens Hendriks verandering niet verwarren met verbetering – dat zou immers groei betekenen. En daar is het hem juist niet om te doen.

De tekst gaat verder onder de video.

Arne Hendriks over The incredible shrinking man tijdens TEDxBrainport.

In zijn onderzoek ging hij langs bij de kankeronderzoekers van het Hubrecht Instituut in Utrecht, om te kijken wat economen van dat onderzoek kunnen leren. In de celbiologie bestaan er namelijk wel grenzen aan groei. Stopt groei niet voorbij een bepaald punt, dan noemen we dat kanker. Met andere woorden, groei op zich is niet iets nastrevenswaardigs. Groei op zich is waardeloos.

Maar Hendriks kijkt niet alleen naar groei in economische zin – hij drijft het experiment door: wat als wij als mensen zelf ook zouden krimpen. En dan niet een beetje, maar tot ongeveer kippengrootte. Moet ik eerlijk gezegd niet aan denken, maar dat is ook niet het doel van het ontwerp. Ik kán er nu tenminste aan denken.

meer weten?

De tentoonstelling Change the System is te zien t/m 14 januari 2018